پوست دست، فداي شستن ظرف
- توضیحات
- دسته: خانواده ايراني
- بازدید: 554
از علل ايجاد اگزماي دست چه مي دانيم؟
يكي از شايع‌ترين بيماري‌هاي خانم ها، اگزماي (درماتيت) دست است و به جرأت مي توان گفت كمتر خانمي است كه مبتلا به اين عارضه نباشد. اين بيماري معمولاً در اثر تماس پوست با برخي مواد رخ مي دهد كه در اين حالت به آن "اگزماي تماسي دست" اطلاق مي شود.
اگزماي تماسي دست، به دو گروه كلي تقسيم مي شود:
الف – اگزماي تماسي دست از نوع آلرژيك (حساسيتي):
در اين حالت، پوست نسبت به مواد خاصي حساسيت دارد. تماس با اين مواد باعث ظهور سلول هاي مخصوصي در پوست مي شود. اين سلول ها، يك سري ملكول‌هاي تحريك كننده بافتي ترشح مي كنند و به دنبال آن قرمزي، خارش و پوسته ريزي ظاهر مي شود. بيمار پوستش را مي خاراند و با اين كار عفونت هم به اگزما اضافه مي گردد و در نهايت پوست دست، خشك، خشن، ضخيم (مثل چرم) و داراي پوسته و ترك هاي دردناك مي شود. تخمين زده شده دو درصد افراد جامعه داراي اين نوع اگزماي تماسي هستند.
به طور كلي هر ماده اي مي تواند باعث بروز حساسيت تماسي در دست شود، ولي شايع‌تر از همه، برخي فلزات مثل نيكل و كروم، مواد آرايشي، برخي از گياهان مثل پيچك سمي، مواد پلاستيكي و گاهي داروهاي موضعي مثل كرم نئومايسين است.
نيكل و كروم در پوشش بسياري از وسايل فلزي روزمره مثل جواهرات بدلي، زيورآلات، ساعت، وسايل آشپزخانه و تعداد بي شماري لوازم ديگر وجود دارد و با اين حساب متوجه مي شويد كه پرهيز از تماس با اين فلزات چقدر مشكل است. ساير عوامل ذكر شده نيز به وفور در زندگي ما وجود دارد. لذا اجتناب از آنها خيلي مشكل و در حقيقت غير ممكن است. به اين دليل در تشخيص اين نوع اگزماي تماسي دست، بايد نهايت احتياط از جانب پزشك به عمل آيد و حتماً تشخيص با آزمايش‌هاي دقيق آزمايشگاهي (در حد امكان) تأييد شود، زيرا اين تشخيص دردسرهاي زيادي را براي بيمار به وجود مي آورد و استرس‌هاي فراواني را به او وارد مي كند. به هر حال مهم ترين قسمت درمان، پرهيز (تا حد امكان كامل) از ماده حساسيت زاست و اگر اين مورد خود رعايت شود، نه تنها نياز به درمان دارويي بسيار كاهش مي يابد، بلكه گاهي بدون درمان دارويي هم فرد خود به خود بهبود مي يابد.
ب – اگزماي تماسي دست از نوع تحريكي:
در اين حالت ماده مسئول باعث تحريك و آزار پوست و ايجاد اختلال و تخريب در ساختمان پوست مي شود. اين نوع، شايع‌ترين علت اگزماي دست خانم ها را تشكيل مي دهد. موادي كه بيشتر مسئول بروز اين حالت هستند، عبارتند از شوينده‌ها و دترژانت‌ها (مثل وايتكس و غيره)، مواد آرايشي، فرآورده‌هاي نفتي، سيمان، اسيدها و مواد قليايي.
شايان ذكر است كه هركس به مدت طولاني و زياد با آب و مواد پاك كننده سر و كار داشته باشد، خواه ناخواه مبتلا به اين عارضه مي شود، لذا بروز آن در آشپزها، خانم هاي خانه دار، مادراني كه بچه كوچك دارند (به دليل تعويض كهنه بچه) و شغل هاي خدماتي دور از انتظار نيست، مگر اين كه مراقبت و محافظت دقيق و مرتب از پوست به عمل آيد. در اينجا هم اصل كلي درمان، پرهيز از تماس مستقيم با مواد تحريك كننده است.
توصيه‌هاي كلي به خانم هاي خانه‌دار
1-سعي كنيد در طول روز حداكثر 3 بار دست هايتان به طور مستقيم با آب و صابون تماس داشته باشد. انجام اين كار در ابتدا مشكل است(به خصوص براي خانم هاي ايراني كه اكثراً تا حدي وسواس شستن دارند)، ولي با كمي تمرين و ظرف مدت كوتاهي اين مسئله جا مي افتد؛ به طور مثال مي توانيد كاري كنيد كه فقط موقع وضو گرفتن، دست با آب تماس مستقيم داشته باشد ( درضمن، آب ولرم بهتر است).
2-از آنجايي كه پوست افراد اگزمايي، معمولاً خشك است، استفاده مرتب از ِكِرم خيلي خوب است و توصيه مي شود. در مورد نوع و مارك ِكِرم مصرفي حتماً با متخصص پوست مشورت كنيد و هيچگاه سرخود آن را از داروخانه نخريد. علت اين است كه شما مي‌خواهيد اين ِكِرم را روزانه مصرف كنيد و اگر آن ِكِرم به هر دليل مناسب پوست شما نباشد، بسيار مضر بوده و چه بسا مشكل دستتان را بدتر كند.
3-ارتباط خوردن مواد غذايي مختلف با اگزماي تماسي دست دقيقاً مشخص نيست. اگر فكر مي كنيد رابطه‌اي بين بيماري شما و ماده غذايي خاصي وجود دارد، بهتر است حداقل براي 3ماه آن ماده غذايي خاص را از رژيم خود حذف و نتيجه را بررسي كنيد. البته گفتني است كه گاهي تماس دست با آن ماده غذايي هنگام خوردن، موجب بروز اگزما مي شود، يعني ورود آنها به دستگاه گوارشي نقشي در ايجاد بيماري ندارد.
4-داشتن آرامش فكري و پرهيز از استرس در كليه مراحل زندگي و براي فردي (بيمار يا سالم ) بسيار مفيد است.
5-از مصرف بيش از اندازه مواد آرايشي، عطريات، اسپر‌ي‌هاي خوشبود كننده و سيگار حتي‌الامكان پرهيز كنيد.
6-براي كارهاي منزل حتماً از دستكش استفاده كنيد. دستكش، پوشش محافظتي است كه پوست گرانبهاي دست شما را از گزند مواد آسيب رسان خارجي حفظ مي كند. ديده شده است كه خانم هاي خانه‌دار براي وسايل آشپزخانه و منزل، كاور (پوشش پلاستيكي) تهيه كرده و آنها را با دقت مي پوشانند، ولي در مورد پوست ارزشمند خود كه هديه خداوند است و جانشيني ندارد، اهمال مي كنند و بهانه مي گيرند كه با دستكش نمي توان كارهاي منزل را انجام داد يا ظرف ها خوب تميز نمي شوند، ولي اين بهانه‌ها حتي اگر صحيح هم باشند، هيچ فايده‌اي به حال فرد ندارد. اگر دستكش به طور منظم و مرتب استفاده نشود، دير يا زود پوست خراب مي شود و هيچ وقت به حال اول (حتي با درمان) برنمي گردد. پس تا دير نشده به فكر باشيد.
7-صابون مورد مصرف بايد ملايم، خنثي يا چرب باشد. يك اشتباه رايج اين است كه فرد فكر مي كند چون صابون را پزشك تجويز كرده است ، لذا حتماً بايد در هر بار شستن دست، صابون هم استفاده شود. اين فكر بسيار غلط است، زيرا حتي در مورد صابون طبي هم هر چقدر كمتر دست با آن تماس داشته باشد بهتر است و فقط وقتي كه واقعاً صابون لازم است بايد از صابون استفاده شود.
در حمام هم بهتر است از همين صابون‌ها استفاده شود.
نظرات (0)